Łokieć golfisty

Zespół bólowy łokcia golfisty spowodowany jest przede wszystkim entezopatią mięśnia zginacza łokciowego nadgarstka. Pierwszy raz schorzenie to opisane zostało przez H. J. Morrisa w 1882 roku w czasopiśmie Lancet.

Początek choroby może być ostry (30% przypadków) lub przewlekły (70% przypadków). Powtarzające się urazy/mikrourazy przyczepu mięśniowo - ścięgnistego nadkłykcia przyśrodkowego kości ramiennej prowadzą do stanu zapalnego a następnie entezopatii. W obrazie mikroskopowym można odnaleść ziarninę, miejsca martwicy, neowaskularyzację oraz zwapnienia. Warto zaznaczyć, że z zespołem bólowym łokcia golfisty występuje w 50% neuropatia nerwu łokciowego.

Pacjenci z zespołem łokcia golfisty odczuwają szczególnie dolegliwości bólowe podczas zginania nadgarstka oraz pronacji przedramienia. Charakterystyczne jest, że pacjent zgłasza objawy bólowe przy zwykłym przywitaniu się za pomocą uściśnięcia dłoni.

Epidemiologia

Powołując się na badanie epidemiologiczne w Finlandii częstość występowania w populacji szacowana jest na 0,4%, natomiast pod względem wieku najczęściej chorują osoby między 45 a 54 rokiem życia. Lokieć golfisty wystęuje częściej u mężczyzn niż kobiet w stosunku 2:1. W 60% przypadków choroba dotyczy dominującej ręki.

Metody leczenia

Pierwszoplanowym celem ostrej fazy zespołu łokcia golfisty jest walka z bólem oraz stanem zapalnym. Postępuję się zgodnie z protokołem PRICEMM, który jest powszechnie stosowany i uznany przez środowisko ortopedyczne. W zależności od natężęnia objawów bólowych stosuje się odpowiednie elementy schematu:

• P - rotection (łuska, stabilizator,)
• R - est (odpoczynek)
• I - ce (chłodzenie)
• C - ompression (opatrunek uciskowo-modelujący)
• E - levation (ułożenie przeciobrzękowe)
• M - edication (farmakoterapia objawowa)
• M - obilisation (jak najwcześniejszy ruch)

Pacjent zostaje poinformowany o konieczności ograniczenia aktywności, szczególnie ruchów powodujących zwiększenie dolegliwości bólowych. Stosowane są leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, zimne okłady z lodu oraz krótkie unieruchomienie (chusta trójkątna, orteza). Po ograniczeniu dolegliwości bólowych stosowana jest kinezyterapia.

Popularną nadal w Polsce metodą leczenia entezopatii są iniekcje z kortykosteroidów. Stahl et al przeprowadził randomizowane badanie z podwójnie ślepą próba mające na celu zbadanie skuteczności sterydoterapii w entezopatiach. Podzielono pacjentów na dwie grupy, pierwsza grupa otrzymała iniekcję z kortykosteroidu, druga natomiast otrzymała iniekcję z soli fizjologicznej. Okazało się, że mniejsze dolegliwości bólowe w grupie pierwszej były tylko we wczesnym okresie od zastrzyku (6 tyg) natomiast po 3 miesiącach jak i po roku dolegliwości bólowe powróciły i były porównywalne z dolegliwościami pacjentów, którzy otrzymali iniekcję z soli fizjologicznej.

Wydawać by się mogło, że nowoczesną metodą terapii pacjentów cierpiących na zespół bólowy łokcia golfisty jest leczenie za pomocą fali uderzeniowej (ESWT). Przeprowadzono badanie na 30 osobowej grupie pacjentów, których poddano ESWT z powodu łokcia golfisty. Po roku okazało się, że tylko 6 pacjentów było zadowlonych z efektu leczenia.

W związku z brakiem skutecznej terapii poszukuje się nowych metod leczenia. Zbadano skuteczność kombinacji ostrzykiwań autologiczną krwią z punkcją miejscową. W badaniu uczestniczyło 20 pacjentów, których objawy bólowe związane z łokciem golfisty trwały dłużej niż 12 miesięcy. Ocena skuteczności leczenia było po 4 tygodniach oraz 10 miesiącach od ostrzyknięcia. Użyto wizualnej skali analogowej bólu (VAS) oraz zmodyfikowanej skali Nirschl jak rónież wykonano USG. Po 10 miesiącach wykazano istotne statystycznie zmniejszenie dolegliwości bólowych. W badaniu obrazowym USG wykazano zmniejszenie zarówno zakresu stref hipoechogenicznych jak również neowaskularyzacji w przyczepach mięśni zginaczy. Na podstawie wyników tego badania można stwierdzić, iż może być to dobry kierunek leczenia.