Stenoza zwyrodnieniowa

Stenoza w kanale kręgowym jest często spotykanym problemem klinicznym. Według definicji jest to stan ciasnoty wewnątrz kanału kręgowego, która prowadzi początkowo do podrażnienia a z czasem do uszkodzenia struktur nerwowych znajdujących się w kanale kręgowym – najczęściej korzeni nerwowych. Stenoza zwyrodnieniowa zazwyczaj obserwowana jest na poziomie odcinka lędźwiowego kręgosłupa oraz w odcinku szyjnym, rzadziej w zakresie kręgosłupa piersiowego.

Przyczyny powstawania ciasnoty wewnątrzkanałowej związane są z codziennym użytkowaniem oraz "zużywaniem" się z wiekiem kręgosłupa pod wpływem przenoszonych sił i obciążeń. Problem stenozy dotyczy zazwyczaj ludzi w wieku ok. 50 lat. Związane jest to z postępującymi z wiekiem procesami zwyrodnienia na poziomie komórkowym dotyczącymi poszczególnych tkanek budujących kręgosłup. W konsekwencji powyższych procesów zwyrodnieniowych dochodzi do pogrubienia oraz stwardnienia poszczególnych więzadeł kręgosłupa, zarośnięcia i przerostu stawów międzykręgowych oraz powstawania mostów kostnych między trzonami sąsiadujących ze sobą kręgów zwanych potocznie osteofitami. Wymienione zmiany zwyrodnieniowe prowadzą do zwężenia przestrzeni wewnątrz kanału kręgowego oraz zawężenia światła otworów międzykręgowych, poprzez które przechodzą korzenie nerwowe. Oczywiście na powyższy zespół stenozy zwyrodnieniowej mogą nakładać się dodatkowe patologie krążka międzykręgowego (np. wypuklina) czy kręgosłupa (np. nowotwór) prowadząc do zmiany charakteru oraz nasilenia dolegliwości.

Objawy kliniczne:

Początkowo, kiedy zakres zmian zwyrodnieniowych jest niewielki objawy są bardzo subtelnie wyrażone oraz niespecyficzne. Dolegliwości pojawiają się w chwili zaawansowanego ucisku struktur nerwowych, kiedy rdzeń kręgowy bądź korzenie nerwowe ulegają kompresji bądź usidleniu. Lokalny ucisk na elementy nerwowe prowadzi do upośledzenia przepływu w ich zakresie krwi oraz indukuje immunologiczne procesy zapalne, które potęgują uszkodzenie tkankowe oraz przyczyniają się do znacznego nasilenia dolegliwości. Objawy kliniczne są w znacznej mierze zdeterminowane poziomem występowania zmian zwyrodnieniowych z towarzyszącą stenozą.

Stenoza zwyrodnieniowa w zakresie dolnego poziomu kręgosłupa lędźwiowego:

• Ból miejscowy, ból o charakterze korzeniowym (promieniującym) w przypadku ucisku korzenia nerwowego najczęściej pojawia się w zakresie pośladków, tylnej powierzchni ud, bocznej części podudzi oraz łydkach.
• Zaburzenia czucia o charakterze parastezji odczuwane jako mrowienie, palenie, zaciskanie w określonej lokalizacji.
• Zaburzenia sprawności ruchowej związane z zaburzeniem funkcji włókien motorycznych unerwiających poszczególne grupy mięśniowe w zakresie kończyny dolnej (np. opadanie stopy).
• W rzadkich przypadkach pojawiają się dolegliwości pęcherzowe lub jelitowe powodujące problemy z oddaniem moczu i/lub kału.
• Dolegliwości kliniczne w przypadku stenozy w odcinku lędźwiowym kręgosłupa zazwyczaj nasilają się podczas chodzenia oraz zmniejszają swoje nasilenie podczas siedzenia, leżenia oraz pochylania się do przodu.

Stenoza zwyrodnieniowa w zakresie kręgosłupa szyjnego:

• Ból miejscowy, ból o charakterze korzeniowym (promieniującym) w przypadku ucisku korzenia nerwowego najczęściej pojawia się w zakresie łopatek, barków, ramion, przedramion bądź dłoni.
• Zaburzenia czucia o charakterze parastezji odczuwane jako mrowienie, palenie, zaciskanie w określonej lokalizacji.
• Zaburzenia sprawności ruchowej związane z zaburzeniem funkcji włókien motorycznych unerwiających poszczególne grupy mięśniowe w zakresie kończyny górnej (np. utrudnienie pisania, niemożność utrzymania przedmiotów w dłoniach).
• Zaburzenia chodu i/lub równowagi.

Diagnostyka:

Podobnie jak w wielu innych schorzeniach kręgosłupa ostateczne rozpoznanie stenozy zwyrodnieniowej formułowane jest na podstawie całościowego postępowania diagnostycznego obejmującego szczegółowe zebranie wywiadu chorobowego, dokładne badanie fizykalne z badaniem neurologicznym oraz niezbędne badania neuroobrazowe. W zależności od charakteru dolegliwości klinicznych, wywiadu chorobowego oraz odchyleń w badaniu neurologicznym nieodzownym elementem jest wykonanie badań radiologicznych przybliżających oraz weryfikujących ostateczne rozpoznanie. Do najczęściej stosowanych opcji badań obrazowych należą RTG, TK oraz MRI kręgosłupa.

Badanie RTG jest najczęściej stosowanym badaniem obrazowym. Pozwala ono na dokładną ocenę elementów kostnych kręgosłupa oraz ukazuje nieprawidłowe zmiany zwyrodnieniowe np. mostki kostne zwane potocznie osteofitami.

Badanie MRI kręgosłupa jest często wykonywanym badaniem neuroobrazowym w szczegółowy sposób ukazującym warunki anatomiczne w kanale kręgowym. Dzięki wysokiej rozdzielczości tkankowej umożliwia ono dokładną ocenę rdzenia kręgowego oraz korzeni nerwowych.

Wybór metod leczenia, doboru technik i strategii zależy od wielu czynników lecz zawsze jest to próba uratowania pacjenta przed operacją... najczęściej z dużym powodzeniem.

Oto alternatywa:
Techniki osteopatyczne i inne z zakresu terapii manualnej

lub