Zespół bólu przedniej części stawu kolanowego
Brak jest jednego określenia, które właściwie i dokładnie definiowałoby ten zespół występyjący u dość znacznej liczby młodych osób. Określenie "chondromalacja rzepki" jest nieadekwatne, gdyż sugeruje zmiany chrzęstne rzepki i kłykci kości udowej. W zespole bólu przedniej części kolana nie występują zmiany chrzęstne i pomimo że określenie zespołu jest tak ogólnikowe, to wobec braku znajomości etiologii i patomechaniki nadal jest powszechnie stosowane. Ból podrzepkowy może być wywołany przez wiele zmian, część z nich dotyczy rzepki, ale inne przyczyny znajdują się z dala od niej.
Należy pamiętać, że w kolanie mogą wystepować bóle promieniujące ze stawu biodrowego i okolicy lędźwiowej, zwłaszcza u młodzieży.
Za przyczyny bólu rzepki uznaje się:
- uraz powodujący ubytki chrzęstne lub chrzęstno-kostne
- przeciążenie mechaniczne lub zaburzenia równowagi w obu przedziałach stawu rzepkowo-udowego
- zaburzenia stabliności rzepki np. podwichnięcia
- różnorodność kształtu rzepki
- nieprawidłowości kształtu zagłębienia międzykłykociowego kości udowej, kostne krawędzie w tej okolicy, niedorozwój powierzchni kłykciowych i deformacje rotacyjne
- zaburzenia ukrwienia rzepki spowodowane przez różnorodne czynniki prowadzące do zastoju żylnego lub osteodystrofii
- zaburzenia w odżywianiu chrząstki rzepki
- czynniki hormonalne
- niestabilności więzadłowe różnego typu
- czynniki psychologiczne, które mogą ulec nasileniu po niewłaściwym leczeniu
- czynniki zawodowe, powodujące przewlekłe drażnienie rzepki: zajęcie (posadzkarze, mechanicy), przeciażenia w sporcie (gimnastycy, cięzarowcy, biegacze).
- czynniki wegetatywne
Wiele patologii o różnorodnym umiejscowieniu może wywołać ból przedniej części kolana. Dzielimy je na:
Znajdujące się w rzepce:
- pourazowe złamanie kostno-chrzęstne
- nieprawidłowe naciski powierzchni stawowych
- osteodystrofia
- nieprawidłowe ogniska kostnienia
- zespół Larsena
- artropatia stawu rzepkowo-udowego
- chondromalacje rzepki czy artroza
Umiejscowione okołorzepkowo:
- fałdy błony maziowej
- zespół przysrodkowej części ciała tłuszczowego podrzepkowego
- zapalenie błony maziowej
- ciała wolne
- miejscowe uszkodzenie błony maziowej
Zaburzenie funkcji mięśnia czworogłowego uda:
- przewlekłe osłabienie mięśnia
- częściowe uszkodzenia ścięgna mięśnia
- kolano "skoczka"
- rozluźnienia więzadłowe
Umiejscowione powierzchownie:
- zapalenie kaletek przed-, pod- i nadrzepkowych
- nerwiak (najcześciej gałązki podrzepkowej nerwu odpiszczelowego)
- blizny
- zmiany skórne
Inne umiejscowienia
- ból prominiujący (uszkodzenie łąkotki, zerwanie więzadła, patologie w obrebie biodra, dyskopatia lędźwiowa)
- przyczyny psychosomatyczne i idiopatyczne
W wielu przypadkach ból podrzepkowy jest idiopatyczny.Ważne jest, aby dołożyc starań w celu wyjaśnienia przypuszczalnej przyczyny dolegliwości. Badania kliniczne powinny być uzupełniane w dobranych przypadkach przypadkach badaniem ultrasonograficznym, rezonansem magnetycznym, artroskopią i scyntografią.